Naomi Rebekka Boekwijt - Pels

Mei 2014 - waardering: 6,0.

Inleiding

Een paar jaar geleden maakte ik nog deel uit van de Kernjury van de Academica Literatuur Prijs voor debuten. Waarom ik daarmee gestopt ben staat elders op dit Blog (onder trefwoord ALP). Dat wil niet zeggen dat ik de debutanten die daarvoor genomineerd werden in de jaren daarna niet meer gevolgd heb. Dit jaar kwam ik via de Dioraphte Jongerenliteratuurprijs  2014 terecht bij Ineke Riem en haar Zeven pogingen om een geliefde te wekken. Ik was erg enthousiast over haar debuut en toen ze kort daarna voor de ALP werd genomineerd, besloot ik ook de andere twee genomineerden te lezen. Vanwege de mooie kaft liet ik me verleiden eerst Pels te lezen van Naomi Rebekka Boekwijt.

Samenvatting

Een onsentimentele ode aan het buitenleven. In zeven verhalen worden verschillende jonge mensen naar buiten gejaagd. Een vrouw komt op het platteland terecht. Een jongen rijdt met twee vreemden naar Aalborg. Een wetenschappelijk instituut met aan het hoofd de beruchte docent Bruska valt uit elkaar. Zowel in de stad als op het land stuiten de hoofdfiguren op het dier dat de mens is. (Achterflap).

Leeservaring

De samenvatting op de achterkant van het boek is wel erg summier. Echt een idee van wat ik verwachten kon, had ik dan ook niet. Zeven korte verhalen, in een vrij dun boekje (123 pg.), waar het buitenleven kennelijk een grote rol in speelt en "het dier dat de mens is".

Gewoon maar in beginnen dan. Maar na twee verhalen wist ik niet meer zo goed wat ik er mee aan moest. Het platteland: ja, dieren, ja. Verder: Een benauwende, onheilspellende sfeer, moeilijk te duiden gebeurtenissen. Relaties, of wat daarvoor door moest gaan, die maar niet willen vlotten, moeizame communicatie. Ik was er niet zo van gecharmeerd, maar ik houd niet van al te snel opgeven. Doorlezen dus. Maar nadat het boek uit was, had ik er nog steeds een heel ongemakkelijk gevoel  over. Dit moest haast wel aan mij liggen, dacht ik, als het boek genomineerd voor de debutantenprijs?

Dus tegen mijn principes in, toch eerst eens gekeken wat anderen ervan vonden. Op Recensieweb vond ik mijn eigen gevoelens t.a.v. dit boek weerspiegeld in een artikel met de titel: De lezer als detective.

"Patsboem vallen we midden in de levens van personages in Pels. We pikken ze ergens op in hun dagelijkse beslommeringen, lopen een eindje met ze op, kijken over hun schouders mee en laten ze weer los. Naomi Rebekka Boekwijt debuteert met een verhalenbundel waarin ze probeert haar personages in een beperkte setting tot leven te wekken." (Recensieweb: zeker het nalezen waard!)

Ik zag ook dat er genoeg lovende recensies zijn. Maar mij viel het dus tegen. Ik houd er best wel van als niet alles voorgekauwd is en als er van de lezer verwacht wordt dat hij zelf nadenkt, interpreteert. Dat hij een diepere laag herkent en dat er te genieten valt van verwijzingen en beeldspraak. Maar ik ben dus blijkbaar niet te enige die de verhalen onbegrijpelijk vond. En te geforceerd literair. Die wel dieren voorbij zag komen, maar niet zo zeer "het dier zag dat de mens is".

Het is overigens wel knap om de ongemakkelijke sfeer op te roepen waar alle verhalen door gedragen worden. Onzekerheid, eenzaamheid, twijfel, afhankelijkheid, kwetsbaarheid maken het beklemmende verhalen, terwijl er eigenlijk in werkelijkheid weinig gebeurt. Misschien is dat wel het thema van deze bundel: een weerspiegeling van hoe veel opgroeiende jongeren zich voelen in deze afstandelijke maatschappij.

Geen leesclubboek wat mij betreft, maar het is vrij dun, dus wie erover twijfelt, heeft het zo gelezen. Verhalenbundels zijn meestal niet zo geschikt voor een leesclub. Alleen hele sterke korte verhalen zijn daar geschikt voor. Die bundels bestaan wel, maar daar hoort deze zeker niet bij.

Naomi Rebekka Boekwijt - Pels. Amsterdam, Arbeiderspers, 2013, 123 pg., isbn: 9789029587389

©JannieTr, 30 mei 2014

Ik las dit boek als 8/20 voor de Ik lees Nederlands Uitdaging 2014