Inleiding
In Nederland kampen duizenden volwassenen èn kinderen met
psychische problemen. Jaarlijks neemt het aantal mensen met depressieve
gevoelens, ADHD, eetproblemen of overmatige angsten toe. Er zijn slachtoffers
bij van aanranding, verkrachting en incest, anderen worstelen met een
paniekstoornis of zijn suïcidaal. Deze problemen zijn van invloed op hun
functioneren: thuis, op school, op het werk of in de vrije tijd. Veel van deze
problemen blijven verborgen, met alle nare gevolgen van dien.
Via het Blog van Anja de Rijk (KLIK HIER) kwam ik op het spoor van de
verhalenbundel Ik & Mezelf. Omdat ik steun aan mensen met psychische
problemen en hun omgeving heel belangrijk vind, besloot ik het boek te
lezen en er zelf een blog aan te wijden.
Leeservaring
Deze verhalenbundel wil een tweeledig doel dienen: begrip
kweken en inzicht geven in deze problematiek en daarnaast geld inzamelen voor
het werk dat het Fonds Psychische Gezondheid verricht (voor meer informatie,
zie onderaan deze pagina). Een nobel streven. Toch blijf ik met een heel dubbel
gevoel achter, na het lezen van alle bijdragen.
Mijn bezwaren
-Van een goede
verhalenbundel mag je verwachten dat de
inhoud een eenheid vormt: via het behandelde thema (dat is wel in orde) en door
de aard van de bijdragen en de manier waarop ze geschreven zijn. Dat laatste is
hier niet het geval.
- De combinatie van ervaringsverhalen en verzonnen
verhalen is naar mijn idee een verkeerde keuze. Juist de echte verhalen maken
een diepe indruk, komen authentiek en geloofwaardig over, hoe moeilijk het ook
voor buitenstaanders zal blijven ten volle te beseffen wat deze mensen
doormaken. Daarbij steken de verzonnen verhalen, ondanks de research die
daarvoor gedaan is, schril af. Het wordt hier en daar pijnlijk duidelijk dat de
auteurs lang niet allemaal beseffen waar ze over schrijven.
- Vreemd is ook dat de ervaringsverhalen goed geschreven
zijn, terwijl er bij de verzonnen verhalen sprake is van een zeer wisselende
kwaliteit en schrijfstijl. Ik zal de verhalen niet allemaal apart analyseren,
de schrijvers hebben allemaal ongetwijfeld hun best gedaan.
Er was echter één
verzonnen verhaal dat er met kop en schouders bovenuit stak en dat was dat van
Natasja Bijl - Het Kompas. Ook al wordt hier niet helemaal duidelijk aan welke
psychische aandoening de puber over wie het verhaal gaat lijdt, het leed dat
bij zoiets de naaste omgeving treft, wordt op een heel geloofwaardige en
directe manier beschreven. In een verhaal dat ook nog eens spannend is en een
prachtig open einde heeft. Kortom een kort verhaal, zoals korte verhalen horen
te zijn. En zo echt beschreven dat het als enige niet misstaat tussen de
ervaringsverhalen.
- Een andere tekortkoming
is, dat niet in elk verhaal de aandoening ook een naam krijgt, soms moet
je het maar raden of lijken de schrijvers zelf niet precies te weten waar
ze over schrijven. En in één geval, als de aandoening wel een naam krijgt,
wordt die zo stereotype uitgewerkt, dat het ongeloofwaardig wordt en niets toevoegt
aan begrip.
- Mijn laatste bezwaar betreft de omslag van het boek en
de titel. Ik vind de omslag zo ontzettend geforceerd dramatisch, dat ik deze
niet (zoals gebruikelijk) hierbij als foto gezet heb en voor een andere
afbeelding koos. Bovendien is de titel nietszeggend.
Ik had het boek al eerder
voorbij zien komen, maar er verder geen aandacht
aan geschonken. Ik vermoed dat de lezers voor wie het bedoeld is, zich niet aangetrokken zullen voelen door deze combinatie van omslag en titel.
Wie een dramatisch liefdesverhaal verwacht (afgaande
op de omslag) legt het boek weg, als zij/hij merkt dat het om psychische
aandoeningen gaat. En wie juist dààr werkelijk in geïnteresseerd is, laat het boek
in eerste instantie liggen, omdat het boek er niet uitziet als een boek over medemensen die met een
psychisch probleem worstelen. Bij de titel kan ik me al helemaal niets
voorstellen. Waarom niet die van een van de korte verhalen genomen, zoals gebruikelijk in verhalenbundels, bv.
Verleden, heden, toekomst?
Ik denk dat het Fonds beter verdient en dat het heus goed
mogelijk is om een mooi boek te maken dat voor begrip zorgt èn dat prettig
leesbaar is. Zoek een goede uitgever en redacteur, zoek patiënten die hun
verhaal kunnen en willen opschrijven, eventueel samen met een gerenommeerd
auteur die affiniteit heeft met het onderwerp. Houd het authentiek en zorg
voor een neutrale omslag en een titel die beter de inhoud dekt.
Pluspunten blijven:
De authentieke en zeer indringende
verhalen van Mandy Verleijsdonk, Monique van den Brok en Dennis van Elten en
het (deels) verzonnen verhaal van Natasja Bijl.
En omdat de opbrengst naar een goed doel gaat, het Fonds
Psychische Gezondheid, zou ik iedereen die zich hier een klein beetje voor
interesseert toch aanraden het boek te kopen.
Ik & mezelf - Verhalenbundel. Amsterdam, Scelta
Publishing, 2014. Gelezen als e-book, 151 pg., ISBN: 9789491884238. (Ook te leen als e-book bij de bibliotheek).
Het Fonds Psychische Gezondheid financiert
wetenschappelijk onderzoek en zorgprojecten. Het doel is nieuwe en betere
behandelmethoden mogelijk te maken en mensen met psychische problemen
en hun naasten uitzicht te bieden op een beter leven. Daarnaast zet het zich in
voor het bevorderen van meer openheid en begrip in de samenleving.
Het Fonds ontvangt geen overheidssteun. Het
werk kan slechts gedaan worden met financiële steun van de Nederlandse bevolking en het
bedrijfsleven. De uitgever en de auteurs die meewerkten aan deze verhalenbundel
doneren de opbrengst ervan aan het fonds. De bundel is zowel als paperback als
als e-book te koop via de boekhandel.
Voor meer informatie zie: www.psychischegezondheid.nl
© JannieTr, 2 december 2014.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten